ONDER DIE SKADU VAN ’N VRYSTAATSE OLIENHOUTBOOM
Onze Rust vertel die storie van ’n familie se betrokkenheid by die Vrystaat en sy mense oor vyf geslagte. President MT Steyn het die plaas Onze Rust genoem omdat die plaas, suid van Bloemfontein met sy koppies, olienhoutbome en wye horisonne vir hom ’n rusplek en bidplek was. Onder ’n olienhoutboom, vandag bekend as die Boom van Sameswering, staan sy groen kuier-, bid- en dinkbankie steeds met ’n wye uitsig oor die Vrystaatse ruimtes.
Die Boom van Sameswering is ongeveer 480 jaar oud en het behoue gebly saam met bloekombome wat president MT Steyn voor die Anglo-Boereoorlog op Onze Rust geplant het. Met die verfilming van die Fees van ongenooides het die veld aan die brand geraak en die boom het afgebrand. Soos ’n geharde Vrystaatse olienhout het die Boom van Sameswering van onder af opgestaan en nuwe lote uitgestoot. ’n Getuienis van diep wortels en lewenskrag.
Na die mislukking van die Bloemfontein Konferensie was oorlog tussen Transvaal en Brittanje onafwendbaar. Die Vrystaat kom toe voor die keuse om die verdrag met Transvaal te eer of te verbreek. Sondag, 8 Oktober 1899, spandeer president Steyn op Onze Rust. Hy sit ure onder die koelte van die Boom van Sameswering en bid. Daardie aand verklaar hy aan sy vrou: “Ek sal veg vir vryheid en reg.” Skemeraand, 12 Maart 1900, beset generaal French se berede mag Onze Rust. Vir die res van die oorlog (Sept. 1900–Mei 1902) word Onze Rust deur die “Dublin Fusiliers” as ’n “remount station” gebruik. Die opstal word deur hul offisiere betrek. Die oorspronklike blokhuis staan steeds op die plaas.
Die oorspronklike huis is in 1904 vergroot. Op aandrang van president Steyn is die bouwerk deur verarmde bittereinders behartig. Die meubels van die plaaswoning het behoue gebly omdat dit tydens die oorlog in die Presidensie gestaan het. Die slaapkamers se koperbeddens en hemelbeddens en die ou kombuis se Oregon pine kaste is oorspronklik. Selfs president Steyn se bad word steeds gebruik. Sy studeerkamer is onveranderd. Bo sy lessenaar is foto’s van tydgenote soos generaal De la Rey, president Kruger en die Kaapse Eerste Minister, John X Merriman. Op sy koffietafel het die foto’s van Christiaan de Wet en JD Kestell ’n ereplek. Sentraal, bo die kaggel, hang president Steyn se hartsfoto’s. ’n Groot foto van Tibbie Steyn. Dan net onder haar ’n foto van Ruiter, sy bondgenoot en agterryer in die Oorlog. Ruiter is naby die Boom van Sameswering begrawe. Net onder Ruiter ’n foto van sy geliefde oorlogsperd Scout.
Op die vooraand van die Rebellie van 1914 besoek generaals De la Rey en Christiaan Beyers, Onze Rust. Hulle vergader lank onder die Boom van Sameswering met oud-president. Kort daarna het beide generaals gesterf.
Dit was president Steyn se wens dat sy laaste rusplek aan die voet van ’n reuse olienhoutboom, ’n kort afstand van die Boom van Sameswering sou wees. Op 28 November 1916 sterf hy terwyl hy die Oranje Vrouevereniging in Bloemfontein toespreek. Sondag, 3 Desember 1916, word hy aan die voet van die Vrouemonument begrawe.
Na sy dood het sy skoonseun, doktor NJ van der Merwe saam met sy vrou Tibbie, dogter van president Steyn, op Onze Rust kom woon.
Op Saterdag 2 Julie 1932 is die hoofbestuur van Die Voortrekkers by die Boom van Sameswering as Voortrekkers ingelyf en as bestuurslede ingehuldig. Langs president Steyn se groen bank het ’n stoel gestaan vir die Hoofbeskermvrou, die weduwee van president Steyn, mevrou Tibbie Steyn.
Tussen die wapperende vlae het die kerkvader, staatsman, Vader van die Reddingsdaad en voorsitter van die kommissie wat die Bybel in Afrikaans vertaal het, gestaan. Die bejaarde JD Kestell het bewoë die begrafnis van twee boesemvriende president Steyn en generaal De Wet onthou. In dieselfde asem het hy sy dankbaarheid uitgespreek vir die voorreg om die eerste Hoofleier van Die Voortrekkers in te huldig. “As Voortrekkers staan ons op ons eie, is ons vry van vreemde invloede en kan ons derhalwe onsself wees.” Nadat dominee Kestell die Hoofleier ingehuldig het, het doktor NJ die ander Hoofbestuurslede uitgeroep en ingehuldig.
NJ van der Merwe het in Augustus 1940 onverwags gesterf. In September 1940 het Die Voortrekkers by die Boom van Sameswering postuum die eerste Orde van die Afrikaneros aan doktor Van der Merwe se weduwee oorhandig. Die Ere-orde van die Vriend van Die Voortrekkers is by die geleentheid aan dominee Kestell oorhandig.
Die Hoofbestuur word vir die eerste keer in 85 jaar by dieselfde boom ingehuldig. Hierdeur gee Die Voortrekkers erkenning aan Voortrekkerleiers wat Die Voortrekkers se hoë ideale deur wilskrag, denkkrag en daadkrag verwerklik het. Terselfdertyd aanvaar die hoofbestuur saam met elke Voortrekkeroffisier die verantwoordelikheid om met dieselfde toewyding koers te hou na die toekoms.
Die besture vir die termyn 2017-2021 is:
HOOFDAGBESTUUR
Hoofleier: Danie Langner – danielanger@fak.org.za
AHL [Administrasie]: Corlia Botha – corliab45@gmail.com
AHL [Finansies]: Jan van Heerden – jan.vanheerden9@gmail.com
AHL [Volwasse sake]: Karin Stoffberg – karin.stoffberg1@gmail.com
AHL [Verkenners]: Johan Laubscher – ceo@corporateguarantee.com
AHL [PD’s]: Elizma Smith – elizma@adept.co.za
TRANSVAAL
Gebiedsleier: Zandra Machin – zandra@voortrekkers.org.za
AGL [Administrasie]: Elsa Schnetler – elsies1@afrihost.co.za
AGL [Finansies]: Anita Bezuidenhout – anita.bezuidenhout@vodamail.co.za
AGL [Bemarking]: Tekkies Kotze – Tekkies.kotze@gmail.com
AGL [Verkenners]: Jaco van der Walt – jaco.vn.dr.walt@gmail.com
AGL [Volwasse sake]: Dirk van den Berg – dirk@helpendehand.co.za
AGL [PD’s]: Anine Wheeler – anine1711@gmail.com
NATAL
Gebiedsleier: Hetta Müller – gebiedsleier@vtnatal.co.za
AGL [Administrasie]: James Millin – sekretaris@vtnatal.co.za
AGL [Finansies]: Hanlie van Dyk – finansies@vtnatal.co.za
VRYSTAAT
Gebiedsleier: Willie Engelbrecht – willie7@vodamail.co.za
AGL [Administrasie]: Jaco Erwee – erweej@gmail.com
AGL [Finansies]: Cornel Zandberg – zancor@webmail.co.za
AGL [Volwasse sake & Bemarking]: Maralda Meyer – meyermaralda@gmail.com
AGL [Verkenners]: Hester Nortjé – hesternortje.hn@gmail.com
AGL [PD’s]: Annemie Bosman – manager@careinaction.co.za
KAAPLAND
Gebiedsleier: Anton Erwee – anton@source.co.za
AGL [Administrasie]: Juanine Kok – juaninek@fairfieldtours.com
AGL [Finansies]: Johan Minnie – johan.minnie@aurecongroup.com
AGL [Bemarking]: Johan Maree – johan@veesvideo.co.za
AGL [Volwasse sake]: Lizle van Tonder – lizzard086@gmail.com
AGL [Verkenners]: Hannalize Varley – hannalize@synfin.co.za
AGL [PD’s]: Riana Breytenbach – dievoortrekkersooskaap@gmail.com
NAMIBIË
Gebiedsleier: Ds Jan du Plessis – jan.duplessis@ymail.com
AGL [Administrasie]: Danita de Waal – nhkvoort@gmail.com / danitadw@gmail.com
AGL [Finansies]: Reuben Louw – louw.reuben@gmail.com
AGL [Volwasse sake]: Jaco Schutte – schuttejt@gmail.com
AGL [Verkenners]: Mildred van Wyk – adventdest@iway.na
AGL [PD’s]: Rika Pretorius – rikaepos@gmail.com
STAATMAKERS
Skakeldraer: Werner Beineke – nasionaal@staatmakers.co.za
Adjunkskakeldraer: Jessica Daffue – jessicavoortrekkers@gmail.com